W kręgu literatury i kultury iberyjskiej i iberoamerykańskiej

Encuentros 2016
9 maja 2014
Beata Baczyńska
23 lipca 2015

W kręgu literatury i kultury iberyjskiej i iberoamerykańskiej

Celem niniejszej monografii jest połączenie różnych spojrzeń na język, literaturę i kulturę hiszpańskiego i portugalskiego obszaru językowego. Ich wspólnym wykładnikiem jest słowo „perspektywa”, która w każdym rozdziale przybiera odmienną formę. Znajdziemy tu prace dotyczące zarówno językoznawstwa, jak i literatury, przy czym obie z tych dziedzin przedstawione są w nierozerwalnym związku z kulturą.

Już różnorodność tematów językoznawczych w pełni uzasadnia podtytuł monografii: „perspectivas diferentes” [różne perspektywy]. Poszczególne rozdziały skupiają się na aspektach fonetycznych (Ol’ga Lisyová), semantycznych (Cecylia Tatoj) i pragmatycznych (Sabina Deditius, Anna Nowakowska-Głuszak, Agnieszka Szyndler) języka hiszpańskiego, traktując badania z perspektywy spotkań interkulturowych. Te różne punkty widzenia pozwalają zaprezentować język jako odbicie doświadczenia fizycznego i socjokulturowego. Autorzy pochodzący ze słowiańskiego kręgu kulturowego przedstawiając różne perspektywy, w sposób bardziej lub mniej świadomy wpisali swoje prace we własny punkt widzenia. Na ich tle rozdział Roxany Risco, o wizji świata odbijającej się w języku hiszpańskim używanym w Andach, stanowi swoisty kontrast i punkt wyjścia dla wszystkich czytelników, którzy zechcą wziąć udział w tej intelektualnej zabawie i poszukać interpretacji przedstawionych tekstów z własnej perspektywy.

Także rozdziały poświęcone literaturze pozwalają spojrzeć na analizowane dzieła zarówno od środka, z punktu widzenia autora czy bohaterów, jak i z zewnątrz, z perspektywy czytelnika. Możemy tu porównać perspektywę dziecka czytającego „Alicję z Krainy Czarów” (Sylwia Klos), z perspektywą pisarzy reprezentujących współczesną prozę iberoamerykańską (Ewelina Szymoniak), galisyjskim Volksgeistem(Marta Kobiela-Kwaśniewska) i fikcją autorstwa Enrique Vila-Matasa (Katarzyna Gutkowska-Ociepa).

Autorzy


Anna Nowakowska-Głuszak – doktor nauk humanistycznych, pracownik naukowo-dydaktyczny w Zakładzie Hispanistyki Instytutu Języków Romańskich i Translatoryki Uniwersytetu Śląskiego, tłumaczka. Zajmuje się analizą języka hiszpańskiego w ujęciu kulturowym. W 2009 roku opublikowała monografię poświęconą różnicom w sposobie wyrażania próśb w języku polskim i hiszpańskim. W chwili obecnej realizuje projekt badawczy, którego celem jest opis hiszpańskiego języka prawa w oparciu o narzędzia lingwistyki kulturowej.

Cecylia Tatoj – doktor nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa, specjalność gramatyka kontrastywna hiszpańsko-polska. Od początku związana z językiem hiszpańskim na Uniwersytecie Śląskim: jako studentka nowo powstałego kierunku, asystent naukowo-dydaktyczny, a obecnie adiunkt w Zakładzie Hispanistyki. Jej zainteresowania naukowe podzielić można na dwa nurty: porównywanie różnych pól semantycznych języka hiszpańskiego i polskiego na bazie gramatyki kognitywnej oraz glottodydaktyka ze szczególnym uwzględnieniem roli kompetencji interkulturowej w nauczaniu języka hiszpańskiego Polaków. Jest autorką 16 artykułów naukowych w polskich i zagranicznych czasopismach naukowych, 2 rozdziałów w monografiach, materiałów dla nauczycieli, a także raportu na temat nauczania języka hiszpańskiego w sekcjach dwujęzycznych w Polsce. [17.11.2014]

Joanna Wilk-Racięska – językoznawca, interesuje się głównie semantyką z perspektywy porównawczej wizji świata. Autorka 4 monografii, ok. 50 artykułów i rozdziałów w pracach zbiorowych. Wzięła udział w 25 konferencjach i sympozjach międzynarodowych (Polska, Hiszpania, Francja, Meksyk, Chile, Argentyna, Kanada, USA); prowadziła wykłady gościnne oraz seminaria na uczelniach w Europie i Ameryce Łacińskiej.  Stworzyła system badania i opisu języka w kategoriach przeformułowanej lingwistyki kulturowej, którą oparła na silnym komponencie teoretyczno-językoznawczym z elementami filozofii. Powstała w ten sposób  wielopłaszczyznowa teoria badawcza, której konkretne komponenty (semantyczny, pragmatyczny, kognitywny, etc.) służą jako narzędzia badawcze w zależności od rodzaju zjawiska językowego i warunków jego występowania, co pozwala na analizę i opis języków należących do różnych wizji świata: (a)micro, tzn. wpisanych w tę samą ramową wizję świata, (b) macro, reprezentujących różne systemy ramowe.

 

Szczegóły publikacji